چرا پس از غذا خوردن احساس خواب آلودگی می کنیم ؟

دلایل به وجود آمدن احساس خواب آلودگی پس از میل غذا

بسیار زیاد پیش آمده که پس از میل کردن هر وعده غذا احساس خواب آلودگی به سراغتان آمده باشد در چنین شرایطی دوست دارید هر جایی که هستید مکان و زمانی را برای خواب اختصاص دهید. اما مطمئنا همیشه این شرایط برای داشتن خوابی راحت فراهم نیست پس بهتر است دلایل به وجود آمدن این حس را بدانیم تا بتوانیم از به وجد آمدن آن جلوگیری کنیم.

عمده ترین علت این موضوع مصرف غذاهای سنگین با حجم  بالا است که بسیاری از افراد به آن توجه نمیکنند. در نتیجه بهترین روش برای پیشگیری از این موضوع اجتناب از خوردن چنین غذاهایی در طول روز مخصوصا در محل کار است. در این مقاله می خواهیم به شرح دلایل بیشتر این موضوع بپردازیم با ما همراه باشید.

به وجود آمدن حالت قلیایی در بدن

توجیه علمی که درباره کم شدن سطح هوشیاری پس از خوردن غذای سنگین وجود دارد، پدیده ای به نام alkaline tide و یا به زبان ساده تر همان جزرومد قلیایی در بدن به وجود می آید. پس از ورود غذا به معده، اسید هیدروکلرویک شروع به ترشح بیشتری میکند تا بتواند غذای دریافتی را هضم کند. برای ساختن اسید هیدروکلرویک، سلول‌های مخاط معده از نمک استفاده می‌کنند. طی این فرایند، بی کربنات که یک ماده‌ی قلیایی است تولید می‌شود. اگر این بی کربنات جمع شود، pH معده را بالا می‌رود. بنابراین مقداری از آن وارد جریان خون شده و حالتی ایجاد می‌کند که به آن alkaline tide گفته می شود.

علت اینکه با افزایش  pH در بدن احساس خواب آلودگی نیز زیاد می شود این است که با ورود بی کربنات به جریان خون و افت pH خون (قلیایی‌تر شدن)، ترشح پپتیدی به نام اورکسین که به هوشیار ماندن شما کمک می‌کند خنثی می‌شود. اگر اورکسین، تاثیرات فعال نداشته باشد شما شروع می‌کنید به احساس خواب آلودگی کردن و کسل شدن و کارآیی‌تان افت می‌کند. معمولا این حالت بین یک الی دو ساعت پس از میل غذا در بدن باقی میماند.

چه راهکاری برای این موضوع وجود دارد

تنها ترین و بهترین راه حل برای احساس خواب آلودگی پس از غذا این است از خوردن غذا های پرچرب و در طول روز است. مخصوصا اگر در محل کار خود هستید سعی کنید در وعبده های کوچک غذا میل کنید تا مجبور نباشد در زمان ناهار غذای زیاد و سنگین بخورید که پس از آن با احساس خواب آلودگی به پشت میزتان بازگردید که باعث کاهش عملکرد شما در باقی روز شود.

چگونگی فعالیت سیستم پاراسمپاتیک

زمانی غذا وارد بدن می شود، اولویت های بدن تغییر پیدا میکند برای هضم غذا  سیستم عصبی پاراسمپاتیک شروع به فعالیت میکند و جریان خون را به سمت سیستم گوارشی میبرد در نتیجه خون از ساختار عضلانی و مغز دور می شود. همین تغییر مسیر خون باعث ایجاد موقت خواب آلودگی در مغز می شود. سیستم عصبی پاراسمپاتیک با سیستم عصبی سمپاتیک که با افزایش ضربان قلب، تنفس و جریان خون به سمت عضلات شما را بیدار و هوشیار نگه می‌دارد مقابله می‌کند. برعکس زمانی که فعال می‌شوید، سیستم پاراسمپاتیک‌تان آرام و غیر فعال می‌شود. وقتی که سعی دارید غذا را هضم کنید بدن‌تان می‌خواهد شما را در وضعیتی آرام و ساکت نگه دارد و این می‌تواند سبب خواب آلودگی شما بشود. برای رفع این مسئله نیز میتوانید هم از خوردن غذای سنگین اجتناب کنید و هم برای برگشتن جریان خون به مغز 10 دقیقه پیاده روی تند انجام دهید.

بالا رفتن ترشح هورمون لپتین

یکی از هورمون های اشتهایی لپتین نانم دارد که وظیفه آن فرستادن سیگنال یر شدن انرژی مورد نیاز برای بدن است که با این کار  به ما میفهماند که غذا خوردن را باید متوقف کنیم. تحقیقات انجام شده نشان دهنده این است که افزایش ترشح هورمون لپتین با افزایش احساس خستگی در بدن مرتبط است. لپتین، با خوردن غذای پُرکربوهیدرات بیشتر افزایش می‌یابد بنابراین احتمال اینکه بعد از خوردن غذای کربوهیدرات دار احساس خواب آلودگی کنید خیلی بیشتر از زمانی است که غذای پروتئین‌دار یا چرب بخورید. برای رفع این مشکل نیز میتوانید برای وعده های غذایی خود غذاهای سالم را انتخاب کنید و کمتر از کربوهیدرات‌های تصفیه شده و قند در غذاهایتان استفاده کنید. حتما در وعده های غذایی خود از منابع سالم پروتئین و چربی های سالم استفاده کنید.

بالا رفتن فوری گلوکز خون

خوردن غذایی که پُر از کربوهیدرات زود جذب ناشی از منابع قندی و فرآوری شده است موجب افزایش فوری گلوکز می‌شود. این افزایش گلوکز، اورکسین را مهار می‌کند؛ همان پروتئینی که شما را بیدار و هوشیار نگه می‌دارد. یکی از بهترین راههای اینکه بعد از خوردن غذا کمتر احساس کنید نیاز به چرت زدن دارید این است که کربوهیدرات‌های فیبردار از منابع طبیعی بخورید نه کربوهیدرات‌های تصفیه شده.

تمامی مواردی که در این مقاله ذکر شد برای افرادی است که خواب شبانه سالمی دارند و زمان و مکان مناسبی را برای خواب شبانه انتخاب میکنند. اگر به تمامی این موارد داشتن خواب ناآرام شبانه را نیز اضافه کنیم این احساس خواب آلودگی در طول روز دو چندان می شود پس در نتیجه توجه به این نکته بسیار مهم است که به خواب خود اهمیت زیادی بدهیم و زمان و مکان مناسبی را برای آن اختصاص دهیم. انتخاب کالای خواب استاندارد از جمله مواردی است که در داشتن خواب خوب و آرام تاثیر بسیار زیادی دارد در نتیجه باید در خرید تشک دقت بسیار زیادی کنیم. زمانی که برای تهیه تشک طبی اقدام میکنیم باید مولفه های زیادی را در نظر بگیریم زیرا تشک های ایرانی و تشک خارجی با تنوع بسیار زیادی در بازار موجود است. محصولات تشک رویا و تشک خوشخواب برای همه اقشار جامعه مناسب است.