مطالب جالب روانشناسی در مورد خواب
مطالب که در این مقاله با آن مواجه می شوید به شما کمک می کند تا به جواب سوال های خود درباره خواب برسید. یک سوم از زندگی زمینی همه ما را خواب تشکیل می دهد. اما اینقدر که از واقعیتهای بیداریمان آگاهی داریم، از خوابمان کمتر میدانیم. دکتر حسین ابراهیمی مقدم، روانشناس و مدرس دانشگاه، با ظرایف و دقایق این دنیای راز آلود ما را بیشتر آشنا می کند . نکات جالبی در باره روانشناسی خواب وجود دارد که برای بهبود خواب باید این نکات روانشناسی را مورد استفاده قرار دهید.
استراحت مغز در هنگام خواب واقعیت دارد؟
یک واقعیت قابل توجه این است که در زمان هایی از خواب فعالیت مغز ما از بیداری هم بیشتر است. این باور که مغز در خواب استراحت می کند اشتباه است. حداکثر میزان خواب در انسان در زمان تولد است که بین 20 تا 22 ساعت در شبانهروز است، این میزان با بالا رفتن سن کمتر میشود و در بلوغ به متوسط 8 ساعت در روز می رسد. البته اختلافات انفرادی زیادی نیز در نیاز به خواب و مدت آن مشاهده میشود.
مکانیزم عصبی به خواب رفتن به چه معناست؟
زمانی که شروع به خواب رفتن میکنیم به تدریج از سطح هوشیاری کم می شود. سطح هوشیاری با فعالیت نورونهای کورتکس مخ مربوط است. فعالیت نورونهای کورتکس هم به نوبه خود تحت تاثیر پیامهای تحریک کننده و باز دارندهای قرار دارد که از تشکیلات مشبک به کورتکس میرسد. ضمنا در هنگام خواب سیناپسهای بازدارندهای که به خصوص از تشکیلات مشبک، پل مغز و بصلالنخاع سرچشمه میگیرند و انتقالدهنده شیمیایی آنها سرتونین است،به کار میافتند. افزایش سروتونین مغز در هنگام خواب به همین علت است و اگر در مغز جانوران بیدار هم سروتونین تزریق کنیم به خواب میروند.
اثری که خواب رو ما دارد چیست؟
برای درک بهتر این قضیه به این مثال توجه کنید. زمانی که شما پشت فرمان خودروی خود نشسته و استارت میزنید. چه اتفاقی زخ می دهد؟ انرژی از باتری برای روشن شدن به موتور منتقل می شود و باعث روشن شدن ماشین میشود. اگر اعمالی از این دست مثل روشن شدن خودرو، استفاده از کولر یا روشن کردن چراغها و برفپاککن را در نظر بگیریم، متوجه میشویم که باید خیلی زود باتری خودرو خالی و شارژ شود ولی واقعیت این است که دینام خودرو وظیفه شارژ دوباره باتری را به عهده دارد و تا وقتی دینام سالم است باتری شما به راحتی خالی میکند و خودروی شما خوب استارت میزند با توجه به این موارد اگر دینام خراب شود تازه مشکلات شما شروع می شود.خواب در بدن ما نقش دینام را ایفا می کند و باعث میشود پرانرژی باشیم.
تمامی افرادی که صبحها برای انجام امور انرژی لازم را ندارند یا افراد افسردهای که انگیزه انجام فعالیت را ندارند، تقریبا کم انرژی هستند این افراد مشکل خواب دارند و یا به عبارتی نمی توانند خودشان را با خواب خوب خوب شارژ کنند.
شارژ بدنی یا روانی؟
خواب مراحل زیادی را شامل می شود که به طور کلی به دو نوع کلی تقسیم میشود:REM و NonREM. مرحله REM زمانی اتفاق که میافتد که همانطور که فرد خوابیده و چشمها بستهاند ولی چشم در چشم خانه (حدقه) حرکت میکند، و به راحتی حرکت چشم در فرد خوابیده دیده می شود اگر فرد را در این مرحله از خواب بیدار کنیم، به طور عمده گزارش میدهد که در حال خواب دیدن بوده است. شارژ روانی در این مرحله صورت میگیرد. درمرحله دیگر خواب یا NonREM یعنی خوابی که چشمها حرکتی ندارند، فرد کمتر گزارش خواب دیدن را دارد.شارژ بدنی نیز در این موحیه صورت میگیرد.
اهمیت کدام خواب بیشتر است؟
سطح اهمیت هر دو تقریبا یکی است اما طبق گزارشات و تحقیقات به عمل آمده نشان می دهد کمبود خوابREM تاثیرات و پیامدهای ناگوارتری را در پی دارد. در پژوهشی که روی عدهای داوطلب انجام شد با محروم ساختن آنها از خواب REM و مقایسه آنها با افراد دیگری که از خواب NonREM محروم میشدند نشان داد که در افرادی که از خواب REM محروم شده بودند. به تدریج نشانههای بیماریهای روان تنی همراه با بیاشتهایی، تحریکپذیری غیرعادی و اختلالات دستگاه گردش خون و گوارش و نشانههای اسکیزویید مانند بیتوجهی به محیط به وجود آمد، به علت غیر اخلاقی بودن ادامه آزمایش آن را متوقف کردند.
حذف یا محرومیت از خواب مخصوصا خواب REM به سرعت اختلالاتی را به وجود میآورد و مقاومت کامل در برابر بیخوابی کامل، حداکثر 6 روز است. این مسئله مقاومت انسان در برابر بیخوابی کمتر از مقاومت در برابر بیغذایی را نشان می دهد.
آیا میتوان از روی نوع خواب دیدن افراد به شخصیت آنها پی برد؟
جواب به این سوال زیاد آسان نیست. از طریق خواب میتوان به مشکلات و دغدغههایی که فرد با آنها در طول روز درگیر بوده است پی برد. بالطبع مشکلات فرد، نوع زندگی، سبک شناختی و شیوه کنار آمدن با مسائل را مشخص میکند. اگر فردی خواب بسیار در هم بر هم و به هم ریختهای ببیند نشاندهنده فکر بسیار به هم ریخته و نامنظم اوست. معمولا وسواسیها خواب را با جزییات ریز میبینند و با همان جزییات هم تعریف میکنند. این ها نشان دهنده دنیای درونی افراد هستند.
اهیمت موارد فیزیکی در خواب خوب
به غیر از نکات روانشناسی که در بالا ذکر شد از مواردی که روی خواب تاثیر گذار است کالای خواب است. همیشه باید در انتخاب کالای مورد نیاز برای خواب دقت بالایی داشته باشیم مثلا خرید تشکطبی استاندارد مناسب میتواند سلامت خواب شما را تضمین کند تشک طبی را میتوانید حتی به صورت خرید آنلاین نیز انجام دهید. در این مورد تشک خارجی و تشک ایرانی چندان فرقی ندارد. تنها تفاوت آنها در دسترس بودن خدمات پس از فروش تشک های تولید کنندگان ایرانی مانند تشک رویا و تشک خوشخواب است . سعی داشته باشید برای اتاق خواب خود بهترین ها را تهیه و استفاده کنید.